Onderzoeksvraag: Wat zijn de voordelen en de nadelen die homokoppels ervaren als ouder?

De kinderen
Uit Belgisch onderzoek blijkt dat kinderen die opgroeien als KID-kind in een lesbisch gezin, zich goed voelen en niet vaker gepest worden dan andere kinderen. Toch vermoed ik dat deze kinderen vrij sterk in hun schoenen moeten staan, omdat ze anders snel de rol van slachtoffer kunnen krijgen bij pesterijen, doordat ze als 'anderszijnde' bekeken worden. Kinderen zoeken vrijwel altijd de buitenbeentjes en de zwakkere kinderen er uit. Dit omdat ze meer opvallen door het 'anders'-zijn en er dus ook makkelijker vijandigheid tegen gecreëerd kan worden. Ook kunnen de kinderen van holebikoppels best van alles op de hoogte zijn, wat betreft hun afkomst en verwekking, zodat ze kunnen antwoorden en zich kunnen verdedigen als klasgenootjes en andere kinderen (vervelende) vragen stellen. Als kinderen het idee hebben dat het eigenlijk een tamelijk gewoon verhaal is, kunnen ze het ontspannen en gewoontjes uitleggen en dat werkt het beste. Zo kunnen zij zich naar de omgeving toe het best een houding geven.


In Nederland is nagegaan of lesbische gezinnen verschillen van heterogezinnen in de manier waarop zij hun ouderschap ervaren en motiveren voor zichzelf. Er blijkt dat lesbische ouders blijken een sterker gemotiveerde kinderwens te hebben. Ook zou er sprake zijn van meer evenwicht tussen beide ouders. Toch maken ze zich ook zorgen over het opgroeien van hun kinderen in een samenleving die niet altijd holebivriendelijk is en veel te maken heeft met vooroordelen en discriminatie. Er blijken ook verschillen te zijn met heterogezinnen qua taakverdeling tussen de ouders. De emotionele betrokkenheid tot het kind van de meemoeder zou hierbij groter zijn dan die van een heterovader. Dit zou wel kunnen kloppen, omdat vrouwen over het algemeen emotioneler zijn dan mannen. Toch zou ik niet meteen zeggen dat vrouwen meer betrokken zijn bij hun kind dan vaders. Mannen kunnen evengoed een heel betrokken vaderrol hebben.


Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat kinderen in holebigezinnen niet meer problemen hebben met opgroeien dan kinderen uit andere gezinnen. Door deze resultaten steunt de APA (American Psychological Association) dan ook de eis van homo's en lesbiennes voor gelijke rechten inzake kinderwens en adoptie.

Zwangerschap
Qua zwangerschap ondervindt de biologische moeder geen nadelen; ze krijgt evenveel zwangerschaps- en bevallingsverlof als een heteromoeder. De meemoeder daarentegen heeft geen recht op 'vaderschaps'verlof (het recht van een vader om tien dagen afwezig te zijn naar aanleiding van de geboorte van een kind).
De Holebifederatie ijvert ervoor om dit verlof geslachtsneutraal te maken, zodat ook meemoeders er gebruik van kunnen maken. De federatie heeft er ook voor geijverd dat adoptie niet enkel een recht zou worden voor lesbiennes, maar ook voor homo's.

Weigering bij KID en IVF
Lesbiennes die een KID (Kunstmatige Inseminatie met Donorsperma) of IVF-behandeling (In-vitrofertilisatie) willen om zwanger te worden, kunnen terecht bij fertiliteitscentra. Sinds 2007 bestaat in België echter de 'Wet op de medisch begeleide voortplanting', waarin o.a. staat dat fertiliteitscentra een behandeling mogen weigeren op basis van het 'gewetensbezwaar'. Het centrum moet dan wel het koppel doorverwijzen naar een centrum waar zij wel terecht kunnen. Het UZ Gasthuisberg Leuven weigert lesbiennes en stuurt hen altijd door.

Een juridische band verwerven met het kind
Een meemoeder moet het kind adopteren, gezien ze niet automatisch een juridische band krijgt met het kind. Ze moet adopteren via de procedure van 'stiefouderadoptie ' of 'co-ouderadoptie', waarvoor men zich moet aanmelden bij Kind en Gezin. De meemoeder moet dan een verplichte voorbereidingscursus van twintig uur volgen, en het is mogelijk om deze cursus al te volgen tijdens de zwangerschap.

Adoptie
Zoals gebleken is bij mijn vorige onderzoeksvraag, worden holebikoppels die kiezen voor adoptie, nog steeds benadeeld. Doordat gekozen wordt voor open adoptie, kunnen de biologische ouders kiezen om hun kind niet te plaatsen bij holebi's. Er worden ook erg weinig kinderen toegekend aan een holebikoppel doordat er een maximumaantal holebikandidaten wordt vastgelegd door de adoptiebureaus. De bureaus weerleggen soms de adoptieaanvraag van een holebikoppel, omdat dit volgens hen moreel niet in orde is.

Familienaam van het kind
Een pasgeboren kind krijgt de familienaam van de biologische moeder. Dit gebeurt, net zoals bij heterokoppels, wanneer het kind ingeschreven wordt in het geboorteregister van de burgerlijke stand.

Bij stiefouderadoptie mogen de adoptanten zelf kiezen wie zijn familienaam aan het kind doorgeeft. Deze geven ze dan door aan de jeugdrechtbank. Die naam blijft gelden voor alle kinderen die later nog geadopteerd worden. Een samengestelde familienaam, die bijvoorbeeld bestaat uit de namen van beide ouders, is in ons land in principe niet mogelijk.

Sociale druk
Holebikoppels krijgen te maken met een grotere druk van buitenaf dan heterokoppels. Zo krijgen lesbische koppels regelmatig wel eens te horen wie nu 'de échte' moeder is van het kind. Drie vierde van de holebikoppels krijgt wel eens te maken met zulke vervelende vragen. Je moet dus wel erg sterk in je schoenen en volledig achter je keuze staan om vervelende vooroordelen de baas te kunnen. Dertig tot veertig procent zou ook het gevoel hebben dat er door andere ouders over hun gezinssituatie wordt geroddeld. Kinderen voelen het vaak aan als hun ouders zo in het nauw gebracht worden en als gevolg hiervan worden er bij holebikoppels die te maken hebben met negatieve opmerkingen over hun gezin, vaker gedragsproblemen bij hun kinderen vastgesteld.

Bronnen:
- Cavaria (2008). Ouderschap homos. (online). Beschikbaar: http://www.holebifederatie.be/dossiers/ouderschaphomos.php

- Cavaria (2008). Ouderschap lesbiennes. (online). Beschikbaar: http://www.holebifederatie.be/dossiers/ouderschaplesbiennes.php

- Lesbisch.nl (2010). Ouderschap. (online). Beschikbaar: http://lesbisch.nl

- T KWADRAAT (2010). Welke achternaam krijgt een kind van lesbische ouders?. (online). Beschikbaar:
http://tkwadraat.be/index.php?option=com_content&task=view&id=73&Itemid=37

- T KWADRAAT (2010). Holebi's bijna kansloos voor adoptie. (online). Beschikbaar: http://tkwadraat.be/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=21&Itemid=51